Wieden
Wieden betekent dat je met je handen de ongewenste plant weghaalt. Met de hand wieden doe je om jonge, ondiep wortelende kruiden in losse aarde te verwijderen. Het is niet de snelste methode, maar wel eentje met een zeker resultaat en soms kan het niet anders. Al wiedend kan je namelijk ook aan moeilijk bereikbare plaatsen, en kan je gewenste planten laten staan.
Wat
Waar
- Verhardingen - In (kleine) open verhardingen zoals los grind. Voor grote oppervlakken gebruik je beter een hark of brander.
- In de border - Tussen planten of langs de rand van de border
- Tussen hagen en struiken die nog niet dichtgegroeid zijn – Hier kan je selectief wieden door bodembedekkende planten zoals hondsdraf te laten staan.
- In de moestuin - Tussen de plantjes in een rij mag je niet hakken of schoffelen, maar wel wieden
- Op een groendak - In het losse substraat tussen sedumplanten is wieden de enige optie
 |  |  |
|---|
Waarom
Verhardingen - Waar een grindverharding weinig gebruikt wordt, zal er kruidgroei optreden.
Border - Doordat de begroeiing in borders vaak wat dichter is, kan ongewenste kruidgroei zich soms onopgemerkt ontwikkelen. Controleer daarom regelmatig (vooral kort na aanleg) op ongewenste kruidgroei, want tussen meerjarige en houtige gewassen kan het moeilijk zijn om later woekerende kruiden te verwijderen.
In hagen: om het ingroeien van bijvoorbeeld kweekgras in je haag te voorkomen
Moestuin - Ongewenst kruid groeit sneller dan groenten. Vooral als de groenten nog klein zijn, is het belangrijk om andere plantjes weg te halen. Als de ongewenste kruiden groter worden dan de groenten, zetten ze de groenten in de schaduw.
Groendak - Hier geldt dezelfde redenering als voor de moestuin. Sedumplanten groeien traag en hebben veel licht nodig. Laat ze niet wegconcurreren door snelgroeiende kruiden.
Wanneer
Wieden lukt het best als de ongewenste plantjes nog klein zijn en als de grond los en vrij droog is. In de zomer kan de aarde erg hard zijn. Wieden gaat dan het makkelijkst na een regenbui, wanneer de regen ingetrokken is, en de grond oppervlakkig terug droog is.
Hoe
Neem het plantje net onder de bodem vast, dan heb je de groeipunt mee. Woel het los en trek het uit. Schud de aarde van de wortel af, bijvoorbeeld door het plantje tegen je schoen aan te kloppen. Pluk tot je hand vol is en gooi de uitgetrokken kruiden in een emmertje dat je naast je staan hebt. Breng tot slot de uitgetrokken kruidgroei naar de composthoop.
Selectief wieden: Als je kort geleden houtachtigen aanplantte (struiken of een haag), dan heb je daar onbedekte aarde. Je kan die zelf bedekken met een mulchlaag, of de snelle, spontane plantengroei selectief wieden. Snel en hoog groeiende planten kunnen een probleem zijn voor je nieuwe haag. Die haal je weg. Lagere, bodembedekkende planten als hondsdraf kan je laten staan. Zo groeit de bodem mooi dicht. De grotere planten zullen minder makkelijk kiemen nu er geen licht meer op de bodem valt.
Inspanning
Wieden doe je regelmatig, vooral in de moestuin. Het meeste werk zul je hebben tijdens het voorjaar en de zomer, wanneer ongewenste kruidgroei zich het snelst ontwikkelt. Omdat handmatig wieden het gemakkelijkst lukt bij jonge plantjes, stel je het beter niet te lang uit. Door wekelijks nieuwe ongewenste kruidgroei tussen jonge groenteplantjes binnen een rij te verwijderen, hou je de algemene inspanning laag. Vermijd dat de ongewenste planten tot bloei en zaadvorming overgaan.
In een dichtgegroeide border is het werk beperkt. De eerste twee tot drie jaar na de aanleg van een border, moet je regelmatig wieden. Daarna groeit de border mooi dicht en krijg je minder kruidgroei. Dan volstaat 3 keer wieden per seizoen voor een zonneborder, en 1-2 keer voor een schaduwborder. In de schaduwborder krijg je zaailingen van bomen, die moet je verwijderen voor ze flinke wortels ontwikkelen en het moeilijker wordt om ze uit te trekken.
Op een (sedum)daktuin zijn de groeiomstandigheden (dunne substraatlaag, droogte, hitte) ongunstig voor veel planten, inclusief de ongewenste kruidgroei. Hierdoor volstaat het gewoonlijk om 1-2 keer per jaar alle ongewenste kruidgroei en jonge boompjes van tussen de vetplanten te wieden.
Aandachtspuntjes
Om handmatig te wieden kan je eventueel lichte handschoenen kopen, waarmee je voldoende precies kan werken om kleine plantjes tussen je vingers vast te pakken, maar het gaat het beste met de blote hand.
In zware of zeer droge of juist heel natte grond kan het moeilijk zijn om met de hand te wieden. Je kan dan een wiedvork (tweestelige vork op een handvat) bij de hand nemen om ongewenste kruiden eenvoudiger uit te grond te kunnen halen.
